Instrukcja biskupa gliwickiego dotycząca organizowania koncertów w kościołach

[Jarek]

INSTRUKCJA BISKUPA GLIWICKIEGO
DOTYCZĄCA ORGANIZOWANIA KONCERTÓW
W KOŚCIOŁACH DIECEZJI GLIWICKIEJ

W obecnej dobie jesteśmy świadkami rosnącej liczby koncertów organizowanych w naszych kościołach. Ma to swoje uzasadnienie przede wszystkim w tym, że wnętrze świątyni stanowi doskonałą przestrzeń dla organizacji koncertów, tak ze względu na dobre warunki akustyczne oraz wyjątkową estetykę wnętrza, jak i na instrument, którym kościoły dysponują, mianowicie organy.  Kościół od początku swego istnienia pełnił rolę mecenasa sztuki, dostrzegając w kulturze muzycznej nośnik wartości ewangelicznych oraz możliwość uwielbienia Boga, Stwórcy wszelkiego piękna. Jednak intensywny wzrost liczby organizowanych koncertów sprawia, że dochodzi czasem do zgorszenia i niezadowolenia wiernych. Dzieje się tak wtedy, gdy pojawiają się nadużycia spowodowane niewłaściwym repertuarem czy też zachowaniem lub strojem wykonawców. Z kolei brak zgody na koncerty w kościołach spotyka się z niezadowoleniem współorganizatorów tych koncertów. Nie chcą (czy też nie mogą) oni często zrozumieć, że Kościół ma prawo stawiać swoje wymagania repertuarowe.
Pragnąc wyjaśnić i uporządkować wszelkie kwestie organizacyjne, dotyczące praktyki organizowania koncertów w kościołach, wydaję poniższą Instrukcję, która od dnia jej podpisania  obowiązuje na terenie diecezji gliwickiej. Instrukcję tę kieruję przede wszystkim do księży proboszczów, w tym również do proboszczów parafii zakonnych i do rektorów kościołów, zobowiązując wszystkich do jej konsekwentnego przestrzegania celem uniknięcia jakichkolwiek trudności i ocalenia sacrum, jakim jest wnętrze każdej świątyni.
Niniejsza Instrukcja jest przypomnieniem dokumentów Kościoła dotyczących tego zagadnienia (Konstytucji o Liturgii Soboru Watykańskiego II, Instrukcji „Musicam Sacram” z 5.09.1967 roku, Instrukcji Kongregacji Kultu Bożego „Koncerty w kościołach” z 5.11.1987 r. a także Kodeksu Prawa Kanonicznego) jak również odniesieniem ich przesłania do życia Kościoła Gliwickiego.
Użytkowanie kościołów reguluje kan. 1210. KPK, zaś władza kościelna ma prawo swobodnego wykonywania swoich uprawnień w miejscach świętych (por. kan.1213).

W oparciu o wskazania Magisterium Kościoła, podaję następujące zasady odnośnie do organizowania koncertów w kościołach diecezji gliwickiej:

1.W kościołach mogą odbywać się tylko koncerty muzyki religijnej. Niezgodne z prawem jest wykonywanie w kościele muzyki, która nie zrodziła się z inspiracji religijnej i która została skomponowana z myślą o określonych środowiskach świeckich. Dotyczy to tak muzyki dawnej, jak i współczesnej, niezależnie od tego, czy reprezentuje najwyższy poziom, czy też posiada charakter ludowy. Jej wykonywanie oznaczałoby brak szacunku wobec świętości kościoła. W doborze utworów religijnych należy w miarę możliwości uwzględniać specyfikę treści teologicznych różnych okresów roku liturgicznego.

2.Zezwolenia na zorganizowanie każdego koncertu wydaje Biskup Diecezjalny.

3.Organizatorzy koncertów powinni jeszcze przed uzyskaniem zezwolenia ustalić wszelkie szczegóły z księżmi proboszczami lub rektorami kościołów odnośnie do koncertu i za ich pośrednictwem zobowiązani są do przedłożenia pisemnej prośby do Kurii Diecezjalnej o zezwolenie na organizację koncertu podając jego datę, godzinę, a także szczegółowy program (nazwiska kompozytorów i tytuły dzieł).

4.Podanie o zgodę na koncert powinno wpłynąć do Kurii Diecezjalnej najpóźniej na dwa tygodnie przed planowanym dniem koncertu.

5.Zezwolenie na organizowanie koncertów w kościołach dotyczy tylko jednego koncertu, co wyklucza możliwość objęcia jednym zezwoleniem większej liczby imprez poza wypadkiem imprezy cyklicznej np. festiwalu. W tym ostatnim przypadku obowiązuje warunek przedstawienia szczegółowych programów wszystkich koncertów  w ramach danego cyklu.

6.Nie ma potrzeby zwracania się z prośbą o zezwolenie na koncerty organowe. Podobnie nie wymagają zgody koncerty kolęd wykonywane przez chór lub inny zespół parafialny, które zaleca się połączyć z czytaniem Pisma św. i modlitwą, co pozwoli nadać im charakter nabożeństwa.

7.We wnętrzu świątyni należy przestrzegać następujących zasad:
a)Wstęp do kościoła na koncert winien być całkowicie wolny i bezpłatny. Ewentualna zbiórka na cele społeczne czy charytatywne może być zorganizowana tylko za zezwoleniem Kurii Diecezjalnej;
b)Strój i zachowanie zarówno wykonawców, jak i słuchaczy winny odpowiadać sakralnemu charakterowi kościoła;
c)Jeśli jest taka możliwość i wymaga tego specyfika koncertu oraz dobro wiernych, Najświętszy Sakrament może być na czas koncertu przechowywany w przyległej kaplicy lub w innym bezpiecznym miejscu stosownie przyozdobionym;
d)Muzycy i śpiewacy, o ile jest taka możliwość, nie powinni występować w prezbiterium. Najwyższym szacunkiem należy otaczać ołtarz, ambonę i miejsce przewodniczenia celebransa;
e)Prezentacja i ewentualne komentarze nie powinny ograniczać się do podania wiadomości z zakresu sztuki lub historii, ale służyć głębszemu zrozumieniu muzyki i duchowemu uczestnictwu słuchaczy;
f)W niektórych przypadkach organizatorzy koncertu decyzją Biskupa Gliwickiego mogą zostać zobowiązani do spisania na piśmie umowy dotyczącej odpowiedzialności cywilnej, pokrycia kosztów, uporządkowania świątyni i naprawienia ewentualnych szkód, a także zapewnienia pełnego bezpieczeństwa w porozumieniu ze strażą pożarną i służbami medycznymi. Wzór takiej umowy znajduje się w kancelarii Kurii Diecezjalnej.

8.Przypomina się, że miejscem koncertów muzyki religijnej mogą być także sale parafialne lub inne odpowiednie pomieszczenia.

+ Jan Wieczorek
Biskup Gliwicki

Gliwice, dnia 03 grudnia 2006 r.