Victimae paschali laudes (Proza [sekwencja] wielkanocna) [nuty]

Zaczęty przez Rorantysta, 08-07-2007, 22:56:38

Poprzedni wątek - Następny wątek

Rorantysta

Victimae paschali laudes
Immolent Christiani.

Agnus redemit oves
Christus innocens Patri
Reconciliavit
Peccatores

Mors et Vita duello
Conflixere mirando;
Dux vitae mortuus
Regnat vivus.

Dic nobis, Maria.
Quid vidisti in via?
Sepulchrum Christi viventis
Et gloriam vidi resurgentis.

Angelicos testes.
Sudarium et vestes.
Surrexit Christus spes mea;
Praecedet suos in Galilaeam.

Credendum est magis soli *)
Mariae veraci
Quam Judaeorum
Turbae fallaci.

Scimus Christum surrexisse
A mortuis vere.
Tu nobis victor
Rex miserere.

Amen. Alleluia.

*) wers usunięty po Soborze trydenckim

za: The Catholic Encyclopedia, 1912 New York, edycja internetowa: http://www.newadvent.org/
Data powstania 1048.
Autorstwo sekwencji na podstawie zapisu w XI wiecznym rękopisie z Einsiedeln przypisywane jest Wipo z Burgundii,  żyjącemu w pierwszej połowie XI wieku benedyktynowi z opactwa St. Gallen. Był on także kapelanem i kronikarzem na dworze cesarza Konrada II.
Utwor z czasem zdobył dużą popularność. Był włączony w skład dramatu liturgicznego "Visitatio sepulchri". Poźniejsze źródła wskazują, że wykonywano go podczas procesji rezurekcyjnej. W XIV wieku w Płocku wersy sekwencji śpiewanej po łacinie przez duchownych przeplatano pieśnią "Chrystus z martwych wstał jest", którą śpiewali wszyscy. Wcześniej w Niemczech zanotowano podobny sposób wykonania sekwencji na przemian z tropem "Christ der ist erstanden".
Sobór trydencki usunął sekwencje z liturgii, z wyjątkiem pięciu. Wsród pozostawionych znalazła się sekwencja wielkanocna. Wykreślono jedynie zwrotkę o wydźwięku antyżydowskim.


Rorantysta

tłumaczenie ks. Stanisława Grochowskiego, 1599 (Himny, prozy i cantica kościelne),
przeznaczone do śpiewania na oryginalną melodię gregoriańską


Ofiarujmy chwałę w wierze,
   Wielkonocnej ofierze.
Baranek owce zbawił,
   Chrystus nam pokój sprawił
Z Ojcem naszym Panem,
   Rozgniewanym.
Śmierc i żywot przeciwną
   Bitwę zwiedli, a dziwną.
Żywot acz prawdziwie
   Zabit, żywie.
Marya powiedz nam,
   Coś widziała, żywli Pan?
Widziałam grób już żywego,
   Patrzałam na chwalebną twarz jego.
Widziałam widzenie,
   Aniołów i odzienie.
Powstał Pan kochanie moje,
   Uprzedzi do Galilei swoje.
Słuszniej wierzyć Maryi świętej białejgłowie,
   Niż temu co plotą fałszywi Żydowie.
Wierzym, że Chrystus powstał od umarłych żywy
   Zwycięzco królu bądź miłościwy.
      Alleluja.

Później tłumaczenie ks. Stanisława Grochowskiego zostało przerobione na pieśń zwrotkową. Jej tekst znajduje się tutaj: http://spiewnik.katolicy.net/index.php?topic=111.0

Rorantysta

Nuty sekwencji (własnej produkcji) z podpisanym tekstem łacińskim i polskim tłumaczeniem ks. Stanisława Grochowskiego. Zapis melodii wziąłem z graduale dominikańskiego (edycja 1950). Pierwszy raz  publikowane w kwartalniku RUaH nr 6 (1999).

Maximilianus

Inne tłumaczenie:

Niech w święto radosne Paschalnej Ofiary
Składają jej wierni uwielbień swych dary.
Odkupił swe owce Baranek bez skazy,
Pojednał nas z Ojcem i zmył grzechów zmazy.

2) Śmierć zwarła się z życiem i w boju, o dziwy,
Choć poległ Wódz życia, króluje dziś żywy.
Maryjo, Ty powiedz, coś w drodze widziała?
Jam Zmartwychwstałego blask chwały ujrzała.

3) Żywego już Pana widziałam, grób pusty,
I świadków anielskich i odzież, i chusty.
Zmartwychwstał już Chrystus, Pan mój i nadzieja,
A miejscem spotkania będzie Galileja.

4) Wiemy, żeś zmartwychwstał, że ten cud prawdziwy.
O, Królu Zwycięzco, bądź nam miłościwy.

(za: Skarbiec pieśni kościelnych pod redakcją ks. Antoniego Reginek, Katowice 2004)

tomas_wawa

Nieco inna wersja powyższego tłumaczenia według Śpiewnika kościelnego ks. J. Siedleckiego, 1987 r.:

1. Niech w radosne święto Paschalnej Ofiary, * Wierni jej składają swych uwielbień dary. * Owce swe odkupił Baranek bez skazy, * Z Ojcem nas pojednał, obmył z grzechów zmazy.
2. Śmierć się zwarła z życiem w boju nad podziwy! * Choć Wódz życia poległ, dziś króluje żywy. * Powiedz nam, Maryjo, coś w drodze widziała? * Jam Zmartwychwstałego blask chwały ujrzała.
3. Pana już żywego grób widziałam pusty * I anielskich świadków, i złożone chusty. * Już zmartwychwstał Chrystus, Pan mój i nadzieja, * A miejscem spotkania  będzie Galileja.
4. Wiemy, żeś zmartwychwstał, że ten cud prawdziwy, * O Królu Zwycięzco, bądź nam miłościwy!


tomas_wawa

Znalazłem kiedyś w sieci takie oto tłumaczenie (niestety nie podano źródła):

Paschalnej, drogiej ofierze
Hołd nieście, wierni z ziemi wszech:
Za owce Jagnię śmierć bierze,
Wznawiając z Ojcem przymierze,
Niewinny - zmazał nasz grzech.

Śmierć z życiem poszła w zawody,
Przedziwny pełniąc łaski cud:
Wódz życia zbawił narody,
Po zgonie, w pełni swobody,
Króluje światu, jak wprzód.

Opowiedz, Maryjo: na drodze
Co widzieć Jezus ci dał?
Grób pusty Chrystusa znachodzę
I chwałę Wodza nad wodze,
Żywego, co z grobu wstał.

Anioły z niebios wierzei
Widziałam - chusty, szat zwój:
Wstał Chrystus, zdrój mej nadziei,
Uprzedzi was w Galilei,
Wstał iście z martwych Pan mój.

Zwycięzco piekieł i zgonu,
Najwyższy Królu wszech ziem:
Przyjm od nas hołdy pokłonu,
Żebrzących u Twego tronu
Litosnem uchem słysz Twem! Amen.
Alleluja.

iwaslim

Witajcie, czy nutki do śpiewu po łacinie, miałby ktoś? pdf, czy jakkowliek skan.
Właśnie siadam uczyć się ze słuchu...

serdeczności
Iwka


knrdsk1

Tłumaczenie X. Grochowskiego upgrade'owane do postaci pieśni "Ofiarujmy chwałę w wierze": http://spiewnik.katolicy.net/index.php/topic,111.0.html

CorCogitans

Ja, co pewno nie zdziwi, znam jedynie tłumaczenie tej prozy znane jako "Niech w święto radosne". Na portalu jest wiele innych, starych tłumaczeń (nawet z nieprawomyślną  ;) zwrotką), a jestem ciekaw z jakiego wieku/dekady/roku pochodzi "Niech w święto radosne", zarówno melodia jak i tłumaczenie. Czyżby powojennej albo nawet posoborowej "produkcji"?

Bartek

Melodia - ta najpopularniejsza - ks. Ireneusza Pawlaka z 1967 roku. W tym samym roku Rada Liturgiczna (tzw. Consilium) zaaprobowała tzw. Mszał Wyszyńskiego, zawierający wspomniany przekład. Autora przekładu szukałbym w Tyńcu.

CorCogitans

#12
Niby tutaj starsze pieśni są, ale ta, jak na nowe pieśni, wydaje się być udana - ładna melodia, przyzwoite tłumaczenie i zgrabna polszczyzna. 1967 to pewnie wprowadzanie rytu '65, bo następne zmiany (z 1967) pewno do Polski nie dotarły. A czy innych sekwencji nie tłumaczono wonczas,  czy już wtedy wiedziano, że będą ad libitum, czyli w praktyce won!, tak jak użycie języka łacińskiego w liturgii ad libitum przy obecności w polskich mszałach jedynie Prex Eucharistica II?

Bartek

Cytat: CorCogitans w 05-01-2013, 19:30:34
A czy innych sekwencji nie tłumaczono wonczas, 

Nie, w Mszale Wyszyńskiego poprzestano na tradycyjnych tłumaczeniach – głównie Staffa.

Cytat: CorCogitans w 05-01-2013, 19:30:34
czy już wtedy wiedziano, że będą ad libitum

Gdyby wiedziano o tych i innych rewolucyjnych zmianach, to przede wszystkim nie wydawano by tego mszału. Gwoli ścisłości, sekwencja na Pięćdziesiątnicę nie była i nie jest ad libitum. A wracając do sekwencji wielkanocnej: lokalizuję autora tekstu w Tyńcu, ponieważ tamtejsze opactwo niejako kierowało recepcją reformy Wielkiego Tygodnia w Polsce - wydało kilka przewodników po odnowionej liturgii tak dla kapłanów, jak i dla świeckich. Opracowano też tam np. polski przekład niektórych chorałów wielkanocnych, np. "Isti sunt agni novelli". Możliwe, że przełożono również sekwencję, a kilkanaście lat później ks. Pawlak tylko poprawił podłożenie melodii chorałowej pod tekst.

zolwikolew

#14
W Mszale Rzymskim wcześniej nieco wydanym(Mszalik, Poznań, 1963r) widnieje takie oto tłumaczenie (opracowanie Ojców Benedyktynów z Tyńca):


Hołd Ofierze Wielkanocnej
składajcie chrześcijanie.
Jagnię zbawiło owce:
Chrystus niewinny z Ojcem
znowu pojednał nas, grzeszniki.
Śmierć i życie stoczyły z sobą walki dziwne:
umarły życia wódz- rządzi żywy.
Na drodze, Maryja,
coś widziała, wyjaw!
Grobowiec Chrystusa żywego
i chwałę znów zmartwychwstałego,
Anielskie też świadki
i całun i szatki.
Wskrzesł Chrystus, cel mej nadziei:
poprzedzi swoich do Galilei.
Wiemy: oto zmartwychwstał  Chrystus prawdziwy:
Zwycięski Królu, bądź miłościwy.
Amen. Alleluja.


Co do tłumaczenia "Niech w święto radosne..." to spotkałem się z opisem " T. i M. X.I. Pawlak", ale to tylko pogłoska przy jednym źródle ;)  i to w dodatku źródło było typu "bibuła": powielaczowe, b m i b r wydania, a nawet bez autora...
Bardzo proszę mi nie "panować". Mariusz sum