Po upadku człowieka grzesznego [nuty] [mp3]

[Tomek Torquemada]

Po upadku człowieka grzesznego użalił się Pan stworzenia swego, zesłał na świat Archanioła cnego.
Idź do Panny, imię jej Maryja, spraw poselstwo: Zdrowaś łaski pełna, Pan jest z Tobą, nie bądźże troskliwa.
Panna na ten czas Psałterz czytała, gdy pozdrowienie to usłyszała, na słowa się anielskie zdumiała.
Archanioł, widząc Pannę troskliwą, jął ją cieszyć mową łagodliwą: Panno nie lękaj się, Pan jest z Tobą.
Nalazłaś łaskę u Pana swego, Ty się masz stać Matką Syna Jego, ta jest wola Boga wszechmocnego.
A będzie Mu dano imię Jezus, Ten będzie Zbawicielem wszystkich dusz, raczysz, miła Panno, przyzwolić już?
Panna, aczkolwiek była troskliwa, ale widząc, że to wola Boża, rzekła: Pańska służebnicam ci ja.
Aczem ja wielce pragnęła tego, bym mogła być sługą Matki Jego, stańże mi się wedle słowa twego.
Jak prędko te słowa wymówiła, wnet Pana w żywocie swym poczęła, a tam Bogu cześć i chwałę dała.
O Panno, gdyżeś takowej mocy, wołamy k'Tobie we dnie i w nocy, raczże nam być grzesznym ku pomocy.
Byśmy, Panno, przez Twe przyczynienie mieli tu swych grzechów odpuszczenie, a potem wiekuiste zbawienie.

[knrdsk1]

Parthenomelica, Wilno 1613

          PIENIE V.

Po upadku cżłowieká grzesznego,
    Użalił się Pan  stworzenia swego.
    Zesłał ná świát posła niebieskiego.

Idź do Pánny mowiąc Aniołowi,
    Poślubiona tá iest Jozefowi:
    Ziaw zbáwienie wszemu narodowi.

Anioł Pánnę wesoło pozdrawia,
    O Máryo, zdrowa bądź, wymawia:
    Pełnaś łáski, Bog ći to obiawia.

Pánná Żołtárz ná ten cżás cżytáłá,
    Gdy to pozdrowienie usłyszáła:
    Ná słowá się Anielskie zdumiáłá.

Archánioł widząc Pánnę troskliwą,
    Jął ią ćieszyć mową łágodliwą,
    Tyś iest Pánno nad insze szcżęśliwą

Nálázłáś łáskę u Páná twego,
    Że się masz stáć mátką Syná iego:
    Táć iest wola Bogá wszechmocnego.

Imię Jezus iemu będźie dáne,
    Ták od Bogá wiecżnie miánowane:
    On zbáwienie wroci pożądane.

Pánná, ácż się byłá zátrwożyłá,
    Ale gdy wolą Bożą bacżyłá,
    Do posłá z pokorą przemowiłá.

Záwszem  sobie ia pragnęłá tego,
    Bym mogłá być służką mátki iego:
    Stańże mi się według słowá twego.

Wnet skoro te słowá wymówiłá,
    Bogá z niebá ná źiemię zwabiłá:
    Cżeść, y chwałę iemu wyrządziłá.

O Pánno, gdyżeś tákowey mocy,
    Wołamy do ćiebie we dnie, w nocy:
    Rácżże nam być záwsze ku pomocy

Bysmy Pánno przez twe przycżynienie,
    Mieli grzechow wszytkich odpuszcżenie,
    A po śmierći wiecżyste zbáwienie.

[Tomek Torquemada]

Melodia wg X.M.M.Mioduszewskiego

[TomekBaranek]

Jedna z wersji melodii do posłuchania tutaj: http://piesni-nabozne.tumnus.info/poupadkuczlowieka.html

[knrdsk1]

Nieco inna wersja rytmiczna, wg: "Śpiewnik Kościelny Katolicki" Tomasza Flaszy

[knrdsk1]

Melodia wg "Melodii do zbioru pieśni nabożnych katolickich dla użytku kościelnego" (Śpiewnika Pelplińskiego)

[Maximilianus]

Nuty (za: Śpiewnik kościelny dla Diecezji Chełmińskiej, Jan Wiśniewski. Pelpin 1928):

[zolwikolew]

Ponieważ mam ostatnio "na tapecie" śpiewy adwentu doszperałem się w moich szpargałach do nienotowanej nigdzie w znanych źródłach doksologii:


Wiecznie chwała Bogu Ojcu z Synem * Duchem Świętym bo Bogiem Jedynem * bo i ninie niechajże brzmi. Amen.
Spisałem ową onegdaj, z modlitewnika po jednej z moich Babć.
Nie dotrwał on jednak do czasów skanerów. Żałuję kilku takich śpiewników, bo zawierały sporo dopisanych rzeczy, a byłem zbyt młody i głupi, by właśnie te w pierwszej kolejności przepisywać.
Pozwolę sobie jeszcze na dygresję:
wielość wariantów melodycznych, a i tekstowych również pewnie, moim zdaniem wynika u nas z pamięciowego przekazu, do którego co któryś tam organista coś dokładał-proszę choćby spojrzeć cóż za "przegrywki" zamieścił Klonowski pośrodku zwrotek. Ja sam-wprawdzie dość mgliście,ale...- pamiętam pewne ozdobniki, które dzięki organiście istniały w różnych melodiach pieśni mojego dzieciństwa. Następny zaś je wyrugował, ale też pozostawił inne... A jak człowiek pomyśli o tym ile wieków(iluż organistów) mają niektóre śpiewy! Każda melodia zdaje się właściwa. Myślę, że podobnie jest z tekstami pieśni.


[Edit]
Zapomniałem jeszcze wspomnieć o słówku, które, choć tylko dwuliterowe,może nas kłopotać. Wynikła już z jego powodu zresztą w wątku pieśni: http://spiewnik.katolicy.net/index.php/topic,103.0.html  wymiana zdań. To słówko to "bo". Do mojej wypowiedzi tamże mogę dodać wyjaśnienie, o które dopytałem, i od pewnego polonisty uzyskałem lakoniczną odpowiedź: "To w staropolszczyźnie przysłówek potwierdzenia". Bez dalszych komentarzy, bo nie czuję się tu władny cokolwiek komentować.

[SirPL]

Melodia według węgierskich Tabulatur Vietoris (XVII w). Jako autor (właściciel) tabulatury wskazywany jest Pál I Esterházy de Galantha (książe węgierski, austryjacki marszałek polny).
Całość transkrypcji tabulatur można znaleźć tu: http://real.mtak.hu/89537/1/Vietorisbeliv-vagott2.pdf