Śpiew Kościelny - forum o tradycyjnych pieśniach kościelnych i chorale gregoriańskim

W poniedziałek 25.09.2023 w godzinach porannych rozpoczną się prace techniczne na serwerze. Na czas prac dostęp do forum będzie możliwy tylko w trybie do odczytu. Po zakończeniu prac przez 48 godzin mogą pojawić się krótkookresowe problemy z dostępem do forum lub z walidacją certyfikatów SSL. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, najpóźniej w środę 27.09 wszystko na powrót wróci do normy.

Zainstalowałem właśnie nową wersję forum. Wreszcie czytelnie wyświetla się na telefonach. Ewentualne problemy proszę zgłaszać w tym wątku.

Szanowni,

Od 11 sierpnia forum nie działało z powodu poważnej awarii. Na szczęście udało mi się je przywrócić na nowym serwerze. Powinno teraz działać szybciej i stabilniej.

Nie gwarantuję, że wszystko już działa poprawnie, o wszelkich usterkach proszę pisać do mnie mailem na adres tomasz.dajczak@gmail.com

pozdrawiam,

Wasz Admin.

Nowość! Kyriale Wratislaviense na okres wielkanocny przygotowane przez Scholae Cantorum Sancti Ioseph! Przeznaczone do wydrukowania w postaci czterostronicowej broszurki A5.

Co więcej, Schola Cantorum Sancti Ioseph nie poszła na łatwiznę poprzez przeklejenie neum ze skanu. Wszystko zostało złożone od nowa, dzięki czemu otrzymamy wysokiej jakości, ostre i czytelne wydruki.

Zapraszam do pobierania, drukowania, uczenia się śpiewu i rozkładania w kościołach:

http://schola.katolicy.net/do-pobrania.html

W ramach wdzięczności prosimy jedynie o zapisanie się do fanów naszego profilu na Facebooku :-)
http://www.facebook.com/pages/Schola-Cantorum-Sancti-Ioseph/201285196556997

Ten wątek został przeniesiony do Pieśni nowotradycyjne, wątpliwotradycyjne i wątpliwe.

http://spiewnik.katolicy.net/index.php?topic=3359.0

propria na II Niedzielę Wielkiego Postu, z neumami i nagraniami zrobionymi przez Piotra Milczarka. Będę wdzięczny za podsyłanie linków do wszelkich stron parafialnych, docelowo na www.gregorian-chant.info będzie baza z wszelkimi śpiewami z graduału rzymskiego.

http://www.gregorian-chant.info/

Z Forum Frondy:

Przed chwilą odebrałem e-mail ze smutną wiadomością od pana Witolda Dzierżawskiego, który zawiadomił o śmierci swojej żony Marii, znanej z pewnością wielu FFowiczom jako Mira. W ostatnim roku rzadko się odzywała na forum, gdyż toczyła walkę z nowotworem. Zmarła w piątek 22 stycznia.
Serdeczna prośba o modlitwę za duszę śp. Marii oraz o umocnienie dla Jej bliskich.
http://forum.fronda.pl/?akcja=pokaz&id=3188978

Mira z FF to również nasza zasłużona forumowiczka...

http://spiewnik.katolicy.net/index.php?action=profile;u=21

Wieczny odpoczynek racz jej dać Panie...

Zapraszam do przybycia i włączenia się w działalność Klubu Frondy:

Msza Wieczerzy Pańskiej - wczoraj o 20:30 ;-)
Liturgia Wielkiego Piątku - dzisiaj o 16:30
Wigilia Paschalna - jutro 21:00

Miejsce: Kościół Najświętszej Maryi Panny na Piasku

Wyprodukowałem właśnie śpiewnik do gregoriańskiej mszy De Angelis dla swojego syna. Wersja uproszczona, specjalnie dla dzieci z niższych klas podstawówki:
- tekst zapisany fonetycznie
- poszczególne głoski zapisane tyle razy, na ilu dźwiękach się je śpiewa
- zaznaczone kolorem skłony głowy, przyklęknięcia i znaki Krzyża

Eksperyment praktyczny z udziałem syna przeprowadzony pół godziny temu zakończony sukcesem - śpiew idzie dobrze :-)

Zapraszam tedy do pobierania, rozpowszechniania i drukowania śpiewnika.

http://katolicy.net/tomek/Kyriale_puerorum.pdf

Wskazówka do druku: używamy opcji "booklet printing" w okienku drukowania Adobe Readera, dzięki czemu po wydrukowaniu dwustronnym i złożeniu na pół uzyskamy broszurkę w formacie a5. Jeśli mamy drukarkę bez dupleksu, drukujemy najpierw stronę frontową, a po ponownym włożeniu do drukarki - stronę zadnią (w Adobe Readerze jest do tego opcja w okienku drukowania).

Pilnie potrzebuję informacji, czy oprócz niepamiętnego zwyczaju istnieją jakieś indulty na śpiewanie polskich pieśni zamiast (a raczej równolegle, bo jak wiemy i tak odczytuje je celebrans) propriów w mszy trydenckiej?

Kolega ma problem z przemądrzałym kierownikiem chóru, obcokrajowcem, który kompletnie nie zna naszych zwyczajów, więc najprostsze będzie przekonanie go jakimś dokumentem.

Z ciekawostek, lista haseł, na które wyszukiwano nasze forum w google w kwietniu. 20 haseł z góry rankingu, w kolejności od najlepszego:

pieśni kościelne
chorał gregoriański
piesni koscielne
psalmy kościelne
bogurodzica mp3
ave maria nuty
com przyrzekł bogu
pieśni kościelne mp3
te deum mp3
dobry jezu a nasz panie
anielski orszak niech twą duszę przyjmie
kiedyś o jezu chodził po świecie
psalmy koscielne
nuty kościelne
śpiew
o stworzycielu duchu przyjdź
godzinki mp3
kiedy ranne wstają zorze mp3
bogurodzica nuty
pieśni pogrzebowe

Biskup Zimowski wyznaczył do celebracji mszy w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego księdza nie dość, że wrogo nastawionego do tradycyjnej liturgii, to jeszcze nie umiejącego odprawiać. W efekcie wyszła hybryda NOM-owo trydencka.

Szczegółowy opis celebracji tutaj:
http://katolicy.net/news.php?readmore=120

Jak reagować na takie nadużycia?

http://katolicy.net/readarticle.php?article_id=78

Castrillón kard. Hoyos wyjaśnił, że ekskomunika związana z wyświęceniem w 1988 r. bez zgody Ojca Świętego czterech biskupów dotyczy jedynie osób dokonujących konsekracji i przyjmujących sakrę. Nie są nią objęci duchowni ani świeccy należący do wspomnianych grup. Obecnie przy odrobinie pokory i wielkoduszności możliwy jest powrót do pełnej komunii – podkreślił przewodniczący Papieskiej Komisji „Ecclesia Dei”.

http://katolicy.net/news.php?readmore=101

Deo gratias! Nie wierzyłem, że doczekam takiej informacji w Radio Watykańskim!

Zważywszy na to, że już wcześniej kard. Hoyos deklarował, że zdjęcie deklaracji ekskomuniki z biskupów Bractwa będzie łatwiejsze od opublikowania Summorum Pontificum - wygląda na to, że już niedługo będzie normalnie 

Panuje powszechne przekonanie, że II Modlitwa Eucharystyczna jest najstarszą zachowaną, ponieważ ma ona być nieco zmodyfikowanym starożytnym Kanonem Hipolita - tekstem pochodzącym z III wieku. Tymczasem prawda jest taka, że II ME to tekst nowy, wyprodukowany na biurkach uczonych liturgistów w roku 1968.

http://katolicy.net/readarticle.php?article_id=71

Jak zapewne zauważyliście, na forum parę drobnych zmian:

a) Zniknęły reklamy
b) Zauważyłem, że znam język PHP  ;), dzięki czemu wstawiłem logo we właściwe miejsce
c) Pojawiło się pole wyszukiwania nowej (jeszcze plastikiem śmierdzi) katolickiej wyszukiwarki internetowej http://szukaj.katolicy.net

Źródło: Mikołaj Bobowski - Polskie pieśni katolickie

1. Poszluhaycze bracza myla,
kczacz wam skorzycz krwawa glowa,
uszlyszcze moy zamathek,
gyen my szya szthal w wyelky pyąthek.

2. Pozaluy mya sztary mlody,
bocz my przyszly krwawe gody:
yednegoczyem szyna myala
w thegoczyem ozyalyala.

3. Zamath czyaszky dostal szya mye ubogyey zenye,
vydzącz roszkrwyawyone me myle narodzenye;
czaszka moya chwylya krwawa godzyn
wydzacz nyewyernego zydowyna,
ysz on bygye, maczy mego mylego syna.

4. Szynku myly y vybrany,
roszdyel szmathka szwoya rany;
a wszakom czya szynku myly w szwem szerczu noszyla,
a thakyesz thobye vyernye szluzyla,
przemow k mathcze, bych szya uczyeszyla;

5. Szynku, bych czya nyszko myala,
nyeczocz bych czy wszpomagala:
thwoya glowka krzywo vysza, thacz bych ya pothparla,
krew po thobye plynye, thacz bych ya utharla,
pyczya volasz, pyczacz bych czy dala,
ale nyelsza doszyacz thwego szwyathegh czyala.

6. O angele Gabriele,
gdzye ysth ono thwe weszelye,
coszecz my go obyeczowal thako bardzo vyelye,
a rzekaczy: panno pelna yesz myloszczy,
a yą pelna szmuthku y zalosczy,
szprochnyalo wemnye czyalo y mogye wszytkhy kosczy.

7. Proszczyyesz boga, wy mylye y zadne maczyory,
by wam nad dzyathkamy mye byly thakye tho pozory,
yelye ya nyeboga nynye dzysz szeszrzala
nad szwym, nad mylem szynem krasznym,
ysz on czyrpy maky nye badacz w zadney wynye,

8. Nye mam any bada myecz gynego,
gyedno czyebye szynu na krzyszu roszbythego.

http://katolicy.net/news.php?readmore=49

Miło mi jest poinformować P.T. Forumowiczów, że forum nasze cieszy się rosnącym zainteresowaniem. Poniżej tabelka z miesięczną ilością unikalnych użytkowników, którzy raczyli tu zaglądnąć.

6   Czerwiec 2007   620   
7   Lipiec 2007   1138   
8   Sierpień 2007   1821   
9   Wrzesień 2007   1928   
10   Październik 2007   2311   
11   Listopad 2007   2770 (prognoza)   

Bardzo optymistyczne jest, że ruch konsekwentnie rośnie.

Cuda św. Mikołaja, czyli spektakl średniowiecznego miraklu "Miracula sancti Nicolai" (Fleury, XIIw.) w wykoaniu Scholi Teatru Węgajty oraz Scholae Gregorianae Silesiensis i Scholae Mulierum Silesiensis odbędzie się w Mikołajki, czyli 6 grudnia 2007 roku o godz. 18.00 w Browarze Mieszczańskim przy ul. Hubskiej 44.

Przygotowania do spektaklu obejmują także otwarte warsztaty chorałowe, na
których wszyscy zainteresowani będą mogli nauczyć się hymnów i antyfon śpiewanych podczas spektaklu wspólnie z aktorami. Warsztaty odbywać się będą w siedzibie Kolegium Europy Wschodniej, pl. Nankiera 17 w dniach 3-5 grudnia 2007 roku o godz. 20.00.

Wydarzenie objęte jest Mecenatem Samorządu Wrocławia.
Współorganizatorem wydarzenia jest Kolegium Europy Wschodniej im. Jana
Nowaka Jeziorańskiego.

Instrukcja Episkopatu Polski o muzyce liturgicznej po Soborze Watykańskim II
- (8 II 1979)

Wstęp

1. Wydane dnia 15 września 1962 r. "Dyrektywy Episkopatu w związku z Instrukcją św. Kongregacji Obrzędów o muzyce sakralnej i Liturgii" jako dokument przedsoborowy wymagały przepracowania w duchu soborowej Konstytucji o Świętej Liturgii (KL) oraz posoborowych dokumentów Stolicy Apostolskiej, mianowicie: Instrukcji Musicam Sacram z roku 1967 (MS) oraz Wprowadzenia Ogólnego do Mszału Rzymskiego z 1975 r. (WOMR). Pracę te wykonała Podkomisja Komisji Liturgicznej Episkopatu Polski ds. muzyki kościelnej, zestawiając w niniejszej Instrukcji najważniejsze zasady dotyczące muzyki liturgicznej. Główną podstawę opracowania norm zawartych w Instrukcji stanowią wspomniane dokumenty Stolicy Apostolskiej obowiązujące w całym Kościele. Uwzględnione jednak zostały także zwyczaje i tradycje polskie zatwierdzone przez Stolicę Apostolską.

2. Instrukcja ma charakter normatywny i ogólny zajmując się jedynie tymi problemami szczegółowymi, które stały się obecnie aktualne. Inne przypadki należy rozpatrywać, uwzględniając normy ogólne. Sprawy trudniejsze należy przedkładać do rozstrzygnięcia Diecezjalnej Komisji Muzyki Kościelnej względnie Podkomisji ds. Muzyki Kościelnej przy Komisji Episkopatu ds. Liturgii.

I. Normy ogólne

3. Muzyką liturgiczną nazywamy tę muzykę, która może być używana przy sprawowaniu kultu Bożego. Zgodnie z treścią Instrukcji Musicam Sacram powinna się ona odznaczać charakterem sakralnym oraz doskonałością formy (MS nr 4a).
Celem Muzyki Liturgicznej jest "chwała Boża i uświęcenie wiernych" (KL nr 112), tak wykonawców jak i pozostałych uczestników liturgii.
Do Muzyki liturgicznej zaliczamy: śpiew jednogłosowy (chorał gregoriański i śpiew ludowy, śpiew wielogłosowy (polifonia dawna i nowsza) oraz muzykę instrumentalną (MS nr 4b).

4. Muzyka a zwłaszcza śpiew, jest nie tylko ozdobą uroczystej liturgii, ale jest jej integralną częścią, Dlatego należy pilnie zabiegać o to, by czynności liturgiczne w miarę możliwości były odprawiane ze śpiewem, uwzględniając równocześnie podział funkcji między różne osoby (MS nr 5). Śpiew bowiem sprzyja zjednoczeniu zgromadzonych i otwiera ich dusze na tajemnice roku liturgicznego (WOMR nr 25). Dlatego też, jeżeli nie zachodzi uzasadniona przeszkoda, części przeznaczone do śpiewu z założenia, powinny być rzeczywiście śpiewane z uwzględnieniem rodzaju formy, których domaga się ich charakter (MS nr 6).

5. Każda czynność liturgiczna powinna być uprzednio starannie przygotowana pod względem duszpasterskim i muzycznym (MS nr 5). Odpowiedzialnym za to jest przede wszystkim duszpasterz kościoła oraz jego współpracownicy, a zwłaszcza organista, kantor oraz prowadzący zespoły śpiewacze.

6. Do uroczystości z trudniejszymi melodiami należy wybierać osoby bieglejsze w śpiewie, a nie kierować się jedynie względem na ich godność i urząd (MS nr 8 ).

7. Przy wyborze repertuaru muzycznego należy uwzględnić możliwości wykonawców. Lepiej jest bowiem wykonać dobrze jakiś utwór prosty, niż wykonywać źle rzeczy trudniejsze.

8. Repertuar utworów, czy to śpiewanych, czy wykonywanych na instrumentach, musi zgadzać się z myślą przewodnią dnia liturgicznego lub przynajmniej zgadzać się z okresem liturgicznym, jak również odpowiadać treściowo danej czynności liturgicznej (MS nr 32).

9. Ponieważ liturgia jest dziełem całego Ludu Bożego. dlatego podczas jej sprawowania należy mieć na względzie dobro duchowe wszystkich zgromadzonych niż poszczególnych jednostek (WOMR nr 313). Ten wzgląd należy mieć zawsze na uwadze przy włączaniu w ramy liturgii odpowiednich śpiewów.

10. Wszystkie śpiewy przeznaczone do użytku liturgicznego mają mieć aprobatę Konferencji Episkopatu Polski, albo przynajmniej Władzy Diecezjalnej. Nie wolno w liturgii wykonywać utworów o charakterze świeckim.

II. Liturgia Mszy Świętej

11. Przy sprawowaniu Eucharystii z udziałem wiernych, zwłaszcza w niedziele i święta; należy o ile to możliwe nawet kilka razy w tym samym dniu odprawić Mszę św. ze śpiewem (MS nr 27). W związku z tym tak należy ułożyć godziny sprawowania liturgii, aby w każdej Mszy św. był czas na wykonywanie śpiewów. "Nie jest jednak rzeczą konieczną zawsze śpiewać wszystkie teksty przeznaczone w zasadzie do śpiewu" (WOMR nr 19). Dobierając części, które mają być rzeczywiście śpiewane... pierwszeństwo należy przyznać tym, które śpiewa kapłan i asystujący, a lud na nie odpowiada, oraz wykonywanym wspólnie przez kapłana i lud" (WOMR nr 19 i MS nr 7; 16).

12. Zamiast przepisanych w Graduale Romanum śpiewów procesyjnych na wejście, przygotowanie darów i Komunię św. można stosować pieśni zatwierdzone przez Konferencję Episkopatu Polski zawarte w "Śpiewniku Mszalnym" lub w innych Śpiewnikach mających aprobatę Władz Diecezjalnych zgodnie z postanowieniem Instrukcji Musicam Sacram (MS nr 32).

13. Śpiewu stałych części Mszy św. a także psalmu responsoryjnego i śpiewu przed Ewangelią, które stanowią integralną cześć liturgii słowa (WOMR nr 36), nie wolno zastępować pieśniami nawet mającymi Imprimatur władzy kościelnej:

14. Ponieważ Modlitwa eucharystyczna stanowi kulminacyjny moment Mszy św. dlatego nie wolno podczas niej wykonywać jakiejkolwiek muzyki (WOMR nr 54). Jedynie celebrans może wykonać śpiewem niektóre części samej Modlitwy eucharystycznej (prefacja, słowa konsekracji i in.).

15. Zabrania się wykonywania w ramach liturgii piosenek religijnych których tekst często nie jest w ogóle religijny, a muzyka z reguły posiada charakter świecki.

16. We wszystkich kościołach w Polsce należy wprowadzać śpiewy zalecone przez Konferencję Episkopatu Polski, np. Mszę Pielgrzymów. Przyczyni się to bowiem do czynniejszego udziału wiernych w uroczystościach ogólnopolskich lub międzydiecezjalnych.

17. Ponieważ "śpiew gregoriański Kościół uznaje za własny śpiew liturgii rzymskiej, dlatego w czynnościach liturgicznych powinien on zajmować pierwsze miejsce wśród innych równorzędnych rodzajów śpiewu" (KL nr 116).
Zgodnie z zaleceniem Konstytucji o świętej liturgii wierni powinni umieć śpiewać po łacinie niektóre części Mszy św. ze względu na celebrację w tym języku w grupach międzynarodowych (KL nr 54). Zestaw takich śpiewów zawiera wydany w Rzymie, z okazji Roku Świętego, śpiewnik Jubilate Deo.

18. Podczas liturgii Mszy św. zaleca się wykonywane polifonii dawnej i nowszej w języku łacińskim i polskim, tak jednak, by nie wyłączać wiernych całkowicie z udziału w śpiewie. Muzykę wielogłosową, szczególnie dawnych mistrzów, Kościół zawsze uważał za nieoceniony skarbiec i dobro kultury.

19. Na organach i innych instrumentach wolno akompaniować do śpiewu przez cały rok liturgiczny. Wyłączone są od tego jedynie śpiewy solowe celebransa i diakona, np. prefacja, Ewangelia itp. Natomiast solowa gra na instrumentach zabroniona jest od zakończenia śpiewu hymnu Chwała na wysokości Bogu we Mszy Wieczerzy Pańskiej do zakończenia tego hymnu we Mszy Wigilii Paschalnej.

20. Podczas liturgii nie wolno wykonywać muzyki mającej charakter wyraźnie świecki np. jazzu, big-beatu itp. Muzyka ta nie jest zgodna z duchem i powagą liturgii, nie sprzyja jej refleksyjnemu przeżywaniu, a ponadto często wyłącza całe zgromadzenie wiernych od udziału w śpiewie.
Poza liturgią można urządzać specjalne nabożeństwa gromadzące młodych ludzi uprawiających ten rodzaj muzyki. Duszpasterze mają obowiązek tak kierować tymi nabożeństwami, by miały one charakter religijny i by zawsze z nich płynęło dobro duchowe uczestników.

(...)

V. Instrumenty muzyczne

28. "W Kościele łacińskim należy mieć w wielkim poszanowaniu organy piszczałkowe jako tradycyjny instrument muzyczny, którego brzmienie dodaje ceremoniom kościelnym majestatu, a umysły wiernych pod nosi do Boga i spraw niebieskich" (KL nr 120). Akompaniament organowy podtrzymuje śpiew, ułatwia udział w czynnościach liturgicznych i przyczynia się do głębszego zjednoczenia wiernych (MS nr 64).
Organy powinno znajdować się we wszystkich kościołach w Polsce. Tzw. organy elektronowe dopuszcza się do użytku jako instrument tymczasowy, Natomiast tam, gdzie ze względu na brak miejsca nie da się zbudować organów piszczałkowych, można je instalować zamiast fisharmonium.

29. Poza organami wolno używać w liturgii innych instrumentów z wyjątkiem tych, które są zbyt hałaśliwe lub wprost przeznaczone do wykonywania współczesnej muzyki rozrywkowej. Wyłącza się z użytku liturgicznego, zgodnie z tradycją, takie instrumenty, jak fortepian, akordeon, mandolina, gitara elektryczna, perkusja, wibrafon itp.

30. Muzyka w czasie sprawowania czynności liturgiczych winna być wykonywana "na żywo", dlatego nie wolno zastępować śpiewu zgromadzonych lub gry na instrumentach muzyką odtwarzaną za pomocą aparatów, np. magnetofonu, adapteru, radia itp. Nic nie stoi na przeszkodzie, by poza liturgią odtwarzać niekiedy muzykę religijną z płyt czy taśm, aby w tego rodzaju audycjach udostępnić wiernym arcydzieła muzycznej twórczości religijnej dla wytworzenia odpowiedniego nastroju lub też celem wyrabiania w nich dobrego smaku muzycznego.

(...)

Konferencja Plenarna dnia podczas obrad w Warszawie dnia 8 lutego 1979 r. Instrukcję niniejszą zatwierdziła jako obowiązującą we wszystkich Diecezjach w Polsce.
Diecezjalne Komisje Liturgiczne i Muzyczne mają obowiązek czuwać, by duszpasterze, organiści i inni wykonujący muzykę liturgiczną treść Instrukcji znali, cel jej dobrze rozumieli i w praktyce duszpasterskiej zasad jej wiernie przestrzegali.

Warszawa, dnia 8 lutego 1979 r.

+ Stefan Kardynał Wyszyński
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski

+ Stanisław Jakiel
Przewodniczący Komisji Episkopatu
do Spraw Liturgii i Podkomisji do Spraw Muzyki Kościelnej

ŚWIĘTA KONGREGACJA OBRZĘDÓW

INSTRUKCJA O MUZYCE W ŚWIĘTEJ LITURGII
MUSICAM SACRAM


III. Śpiew podczas Mszy świętej

27. Przy sprawowaniu Eucharystii z udziałem ludu, zwłaszcza w niedziele i święta, należy, o ile to możliwe, nawet kilka razy w tym samym dniu, odprawiać Mszę świętą śpiewaną.

28. Zachowuje się rozróżnienie między Mszą świętą uroczystą, śpiewaną i czytaną, przyjęte przez Instrukcję z 1958 r. (nr 3), stosownie do dawnych i nowych praw liturgicznych.

Jednakże, jeśli chodzi o Mszę świętą śpiewaną, to z uwagi na duszpasterskie korzyści wprowadza się w zakresie śpiewu stopnie uczestnictwa, by stosownie do możliwości uczestniczącej grupy ułatwić celebrę uroczystej Mszy świętej śpiewanej.
Musi być jednak zachowany porządek wśród tych stopni, mianowicie: pierwszy stopień, może być użyty nawet sam, drugi zaś i trzeci, tak w całości jak i częściowo, nigdy bez pierwszego.

W ten sposób doprowadzi się wiernych do pełnego udziału w śpiewie.

29. Do pierwszego stopnia należą:
a) w obrzędach wejścia:
- pozdrowienie kapłana z odpowiedzią ludu,
- modlitwa,
b) w liturgii słowa:
- aklamacje przy Ewangelii,
c) w liturgii eucharystycznej:
- modlitwa nad darami ofiarnymi,
- prefacja z dialogiem i Sanctus,
- doksologia kończąca kanon,
- modlitwa Pańska ze wstępem i embolizmem,
- Pax Domini,
- modlitwa po Komunii,
- formuły odesłania wiernych.

30. Do drugiego stopnia należą:
a) Kyrie, Gloria i Agnus Dei,
b) Symbol,
c) Modlitwa wiernych.

31. Do trzeciego stopnia należą:
a) śpiew przy procesji wejścia i komunii,
b) śpiew po Lekcji,
c) alleluja przed Ewangelią,
d) śpiew na ofiarowanie,
e) śpiew tekstów Pisma świętego (chyba że bardziej odpowiednim byłoby ich czytanie).

32. Istniejący w niektórych krajach prawny zwyczaj, potwierdzony niejednokrotnie indultami, zastępowania śpiewów z Graduału - na wejście, ofiarowanie i komunię - innymi pieśniami, może być utrzymany według uznania kompetentnej władzy terytorialnej, byleby tylko tego rodzaju pieśni treścią odpowiadały częściom Mszy, świętu i okresowi liturgicznemu. Władza terytorialna powinna zatwierdzić teksty tych śpiewów.

33. Wskazane jest, by zgromadzeni wierni, o ile to możliwe, brali udział w śpiewie części zmiennych (Proprium), zwłaszcza przez łatwiejsze odpowiedzi lub inne dostępne dla nich melodie.

Spośród śpiewów części zmiennych (Proprium) szczególne znaczenie posiada śpiew następujący po czytaniach, wykonywany na sposób graduału lub responsoryjnego psalmu. Z istoty swej należy on do liturgii słowa, stąd też, gdy jest wykonywany, wszyscy siedzą i słuchają, a jeśli to możliwe, włączają się do śpiewu.

34. Części stałe Mszy świętej - Ordinarium Missae - jeśli się je wykonuje w układzie wielogłosowym, może śpiewać zespół według ustalonych już zasad, albo a capella, albo z towarzyszeniem instrumentów, jednakże ludu od śpiewu całkowicie wykluczać nie wolno.
W innych wypadkach śpiewy części stałych Mszy świętej można rozdzielić między zespół i lud. Można też wiernych podzielić na dwie połowy, które śpiewają albo na przemian pojedyncze wiersze tekstu albo, jeśli to bardziej będzie wskazane, stosownie podzielone większe części całego tekstu.

W tych wypadkach należy jednak pamiętać: że Credo - ponieważ jest wyznaniem wiary - niech śpiewają wszyscy wspólnie, lub przynajmniej w taki sposób, by cały lud miał w śpiewie stosowny udział, Sanctus - jako aklamacja kończąca prefację - wypada, by było odśpiewane przez wszystek lud razem z kapłanem, Agnus Dei można powtarzać tyle razy, ile zachodzi potrzeba, zwłaszcza we Mszy koncelebrowanej, w czasie łamania Hostii. Zaleca się, by lud brał udział w tym śpiewie, przynajmniej przez wezwanie końcowe.

35. Właściwym jest, by Modlitwę Pańską wygłaszał lud wraz z kapłanem 22. Jeżeli śpiewa się ją w języku łacińskim, należy używać melodii, będących dotąd prawnie w użyciu, jeżeli natomiast śpiewa się w języku ojczystym, melodie muszą być zatwierdzone przez odpowiednią władzę terytorialną.

36. Nic nie przeszkadza, by we Mszach czytanych jakaś część Proprium czy Ordinorium została odśpiewana. Można też śpiewać inną pieśń: na początku, na offertorium, na komunię oraz na końcu Mszy świętej. Nie wystarczy jednak, by były to pieśni eucharystyczne lecz trzeba ponadto, by odpowiadały one częściom Mszy świętej, a także danemu świętu lub okresowi liturgicznemu.

SOBÓR WATYKAŃSKI II

Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium

Rozdział VI

MUZYKA SAKRALNA

KL 112. Tradycja muzyczna całego Kościoła stanowi skarbiec nieocenionej wartości, wybijający się ponad inne sztuki, przede wszystkim przez to, że śpiew kościelny związany ze słowami jest nieodzowną oraz integralną częścią uroczystej liturgii. Śpiewowi kościelnemu nie szczędzili pochwał Pismo święte, Ojcowie Kościoła i papieże, którzy w naszych czasach, począwszy od św. Piusa X, bardzo jasno określili służebną funkcję muzyki w liturgii. Toteż muzyka kościelna tym świętsza, im ściślej zwiąże się z czynnością liturgiczną, już to serdeczniej wyrażając modlitwę, już też przyczyniając się do jednomyślności, już wreszcie nadając uroczysty charakter obrzędom świętym. Przy czym Kościół uznaje wszystkie formy prawdziwej sztuki i dopuszcza je do służby Bożej, jeżeli tylko posiadają wymagane przymioty. Sobór święty, zachowując zasady i przepisy kościelnej tradycji i karności oraz biorąc pod uwagę cel muzyki kościelnej którym jest chwała Boża i uświęcenie wiernych, postanawia co następuje:

KL 113. Czynność liturgiczna przybiera godniejszą postać, gdy służba Boża odbywa się uroczyście za śpiewem, przy udziale asysty i z czynnym uczestnictwem wiernych. Jeżeli chodzi o język, należy zachować przepisy zawarte w art. 36, co do Mszy świętej a art. 54, co do sakramentów w art. 63, co do modlitwy brewiarzowej w art. 101.

KL 114. Z największą troskliwością należy zachowywać i otaczać opieką skarbiec muzyki kościelnej. Należy starannie popierać zespoły śpiewacze, zwłaszcza przy kościołach katedralnych. Biskupi oraz inni duszpasterze niechaj gorliwie dbają o to, aby w każdej śpiewanej czynności liturgicznej wszyscy wierni umieli czynnie uczestniczyć w sposób im właściwy, zgodnie z art. 28 i 30.

KL 115. Należy przywiązywać dużą wagę, do teoretycznego i praktycznego wykształcenia muzycznego w seminariach, nowicjatach oraz domach studiów zakonników i zakonnic, a także w innych instytucjach i szkołach katolickich. Aby to wykształcenie zapewnić, należy starannie przygotować nauczycieli muzyki.
Ponadto zaleca się zakładanie wyższych instytutów muzyki kościelnej.
Muzycy zaś i śpiewacy, a zwłaszcza chłopcy, powinni także otrzymać rzetelne wykształcenie liturgiczne.

KL 116. Śpiew gregoriański Kościół uznaje za własny śpiew liturgii rzymskiej. Dlatego w czynnościach liturgicznych powinien on zajmować pierwsze miejsce wśród innych równorzędnych rodzajów śpiewu.
Nie wyklucza się ze służby Bożej innych rodzajów muzyki kościelnej, zwłaszcza polifonii, byleby odpowiadały duchowi czynności liturgicznej, zgodnie z art. 30.

KL 117. Należy doprowadzić do końca wydanie autentycznych ksiąg śpiewu gregoriańskiego, a nawet przygotować bardziej krytyczne wydanie ksiąg, ogłoszonych już po reformie św. Piusa X.
Zaleca się również przygotować wydanie, zawierające łatwiejsze melodie do użytku mniejszych kościołów.

KL 118. Należy troskliwie pielęgnować religijny śpiew ludowy, tak aby głosy wiernych mogły rozbrzmiewać podczas nabożeństw, a nawet w czasie czynności liturgicznych, stosownie do zasad i przepisów rubryk.

KL 119. Ponieważ w niektórych krajach, zwłaszcza na misjach, żyją ludy posiadające własną tradycję muzyczną, która ma doniosłe znaczenie dla ich życia religijnego i społecznego, należy odnieść się do tej muzyki z szacunkiem i przyznać jej odpowiednie miejsce w kształtowaniu zmysłu religijnego tych ludów oraz w dostosowaniu kultu do ich charakteru, w myśl art. 39 i 40.
Dlatego przy muzycznym kształceniu misjonarzy trzeba pilnie troszczyć się o to, aby w miarę możności umieli pielęgnować tradycyjną muzykę tych ludów tak w szkołach, jak i w liturgii.

KL 120. W Kościele łacińskim należy mieć w wielkim poszanowaniu organy piszczałkowe jako tradycyjny instrument muzyczny, którego brzmienie ceremoniom kościelnym dodaje majestatu, a umysły wiernych podnosi do Boga i spraw niebieskich.
Inne natomiast instrumenty można dopuścić do kultu Bożego według uznania i za zgodą kompetentnej władzy terytorialnej, stosownie do zasad art. 22, § 2, 37 i 40, jeżeli nadają się albo mogą być przystosowane do użytku sakralnego, jeżeli odpowiadają godności świątyni i rzeczywiście przyczyniają się do zbudowania wiernych.

KL 121. Muzycy przejęci duchem chrześcijańskim wiedzą, że są powołani do pielęgnowania muzyki kościelnej i wzbogacania jej skarbca.
Niech tworzą melodie, które posiadałyby cechy prawdziwej muzyki kościelnej i nadawały się nie tylko dla większych zespołów śpiewaczych, lecz także dla mniejszych chórów i przyczyniałyby się do czynnego uczestnictwa całego zgromadzenia wiernych.
Przeznaczone do śpiewów kościelnych teksty powinny się zgadzać z nauką katolicką. Należy je czerpać przede wszystkim z Pisma świętego i źródeł liturgicznych.

Ad Te levavi animam meam
Warsztaty chorału gregoriańskiego i noc czuwania • KANCJONAŁ ADWENTOWY

W ubiegłym roku spędziliśmy wspólnie trzy dni, przygotowując się do uroczystej wigilii pierwszej niedzieli adwentu. Razem wypatrywaliśmy świtu, przynoszącego nadzieję narodzin Zbawiciela, a w modlitwie prowadził nas chorał gregoriański, odwieczna pieśń Kościoła. Piękno i moc tego śpiewu odkrywamy od tamtej pory coraz pełniej.

Zapraszamy spragnionych modlitwy i czuwania w oczekiwaniu na Pana, który nadchodzi, do uroczystego wejścia w nowy rok liturgiczny. W sobotę, 1 grudnia, pod kierunkiem doświadczonych kantorów dominikańskich przygotujemy się do uczestnictwa w gregoriańskim matutinum, to jest wigilii. Dążąc do pięknego współistnienia z żywym Kościołem miejscowym, czuwanie nocne poprowadzimy wspólnie z Dominikańskim Duszpasterstwem Akademickim i Duszpasterstwem PostAkademickim.

Zajęcia warsztatowe poprowadzą dominikanie: o. Norbert Kuczko OP, o. Błażej Matusiak OP i o. Grzegorz Przechowski OP. Wysłuchamy również wykładu o. Błażeja pt.: „Owoce na drzewie chorału. Inspiracje chorałowe w średniowiecznej twórczości muzycznej”.

Plan warsztatów:
30.11, piątek
19:00 Kancjonał Adwentowy [Stowarzyszenie Sztuka Żywota]

1.12, sobota
10:00 rozpoczęcie warsztatów
10:20 warsztat I [Norbert Kuczko OP, Grzegorz Przechowski OP]
12:00 msza św. i przerwa na obiad na mieście
14:30 warsztat II [Norbert Kuczko OP, Grzegorz Przechowski OP]
16:00 wykład pt.: „Owoce na drzewie chorału. Inspiracje chorałem gregoriańskim w średniowiecznej twórczości muzycznej”. [Błażej Matusiak OP]
17:30 warsztat III [Norbert Kuczko OP, Grzegorz Przechowski OP]
19:30 kolacja
21:00 czuwanie
ok 5 agapa
***

Warsztaty chorału poprzedzi pierwsze spotkanie z cyklu Kancjonał.

Kancjonał Adwentowy, 30. Listopada 2007, g. 19, sala prowincjalska

Zapraszamy do wspólnego śpiewania tradycyjnych pieśni adwentowych. Kiedyś ludzie spotykali się podczas długich jesiennych i zimowych wieczorów, aby wspólnie śpiewać przy robótkach typu darcie pierza, przędzenie, szycie, robienie sztucznych kwiatów do strojenia pasyjek, świętych obrazów i kapliczek, a wreszcie – tworzenie ozdób świątecznych. Repertuar wykonywany na tych spotkaniach zależny był od okresu liturgicznego, śpiewano również pieśni świeckie, ale modlitwa śpiewem była czymś naturalnym i powszechnym i nie mogło jej zabraknąć podczas takich spotkań. Teraz chcemy kontynuować tę piękną tradycję skupiając się - na razie - na śpiewie.

Podczas Kancjonału Adwentowego będziemy śpiewać również te pieśni, którymi będziemy modlić się podczas czuwania na niedzielę Ad Te levavi. Zapraszamy serdecznie wszystkich do włączenia się w nasze wspólne przygotowania. Kancjonał Adwentowy poprowadzą Anna Kabala, Kinga Korycka i Marianna Oklejak.


Prowadzący warsztaty chorału gregoriańskiego:

Norbert Kuczko OP – dominikanin, mieszka w Krakowie. Duszpasterz młodzieży, kantor.

Błażej Matusiak OP – dominikanin, mieszka w Warszawie. Filolog klasyczny, autor książki „Hildegarda z Bingen. Teologia muzyki”, duszpasterz akademicki. Prowadzi w tym roku spotkania biblijne „Tarcza i miecz”. Opiekun Stowarzyszenia Sztuka Żywota.

Grzegorz Przechowski OP – dominikanin, mieszka w Jarosławiu. Duszpasterz akademicki, opiekun duchowy i współpracownik Stowarzyszenia „Muzyka Dawna w Jarosławiu“. Miłośnik polskich pieśni pobożnych i tradycji lokalnych.

Prowadzące Kancjonał Adwentowy:

Wszystkie trzy są związane ze środowiskiem warszawskiego Domu Tańca, uczą się od śpiewaczek wiejskich podczas wyjazdów w teren. Należą do grupy wykonującej tradycyjne pieśni o nazwie „Śpiewnik Domowy”, która stara się pielęgnować tradycję spotkań ze śpiewem, jak to dawniej bywało…
Kinga Korycka - pedagog, muzyk. Zajmuje się śpiewem archaicznym, uczestniczyła w licznych kursach w tej dziedzinie. Pracuje z dziećmi w przedszkolach, podczas zajęć z rytmiki realizuje autorski program oparty na muzyce ludowej.

Anna Kabala – skończyła Akademię Muzyczną na wydz. Teorii Muzyki. Zajmuje się wokalną muzyką dawną, jak również tradycyjnymi śpiewami wiejskimi. Uczestniczyła w wielu kursach mistrzowskich w obu tych dziedzinach.

Marianna Oklejak - wielokrotna uczestniczka festiwalu muzyki dawnej „Pieśń Naszych Korzeni” w Jarosławiu. Polski śpiew tradycyjny w wersji in crudo, bez stylizacji, poznawała na wielu warsztatach, repertuaru ucząc się od wiejskich śpiewaków starszego pokolenia, również na taborach przygotowywanych przez Dom Tańca.

http://www.choral.freta.dominikanie.pl/aktualnosci.html