Chwal, Syjonie, Zbawiciela (Lauda, Sion, Salvatorem) [nuty]

[L'organiste]

Chwal Syjonie Zbawiciela,
Chwal hymnami wśród wesela
Wodza i Pasterza rzesz!

Ile zdołasz sław Go śmiało,
Bo przewyższa wszystko chwałą,
Co wyśpiewać pieśnią chcesz!

Chwały przedmiot nad podziwy,
Chleb żyjących, pokarm żywy,
Dzisiaj się przedkłada nam.

Za wieczerzy świętym stołem
Pan go łamiąc z braćmi społem,
Iście dał Dwunastu sam.

Z pełnej piersi niech brzmią pienia,
Wdzięcznym hołdem uwielbienia
Sławmy gromko Króla chwał!

Uroczysty dzień się święci,
Co przekazać ma pamięci,
Jak się stół ten prawem stał.

W uczcie tej nowego pana,
Pascha nowym prawem dana
Fazy dawne kończy już.

Przeszłość stara - nowa era,
Cień rozprasza prawda szczera,
Pierzcha noc przed blaskiem zórz.

Co uczynił przy wieczerzy,
Chrystus wskazał, że należy
Spełniać dla pamięci nań.

Pouczeni tą ustawą,
Chleb i wino na bezkrwawą
Odkupienia święcim dań.

Dogmat dan jest do wierzenia,
Że się w Ciało chleb przemienia,
Wino zaś w Najświętszą Krew.

Gdzie zmysł darmo dojść się stara,
Serca żywa krzepi wiara
Porządkowi rzeczy wbrew.

Pod odmiennych szat figurą,
W znakach różnych, nie naturą,
Kryje się tajemnic dziw.

Ciało strawą, Krew napojem,
Cały jednak z Bóstwem swoim
W obu znakach Chrystus żyw.

Przez biorących nie łamany,
Nie pokruszon, bez odmiany,
Cały jest w tej uczcie bran.

Bierze jeden, tysiąc bierze,
Ten, jak tamci, w równej mierze,
Wzięty zaś nie ginie Pan.

Biorą dobrzy i grzesznicy,
Lecz się losów przyjrz różnicy:
Życie tu, zagłada tam.

Złym śmierć niesie, dobrym życie:
Patrz, jak w skutkach rozmaicie
Czyn ujawnia się ten sam.

Kiedy łamie się osłona,
Niech cię wiary głos przekona
że to kryje okruszyna,
Cząstka co i całość wprzód.

Rzecz się sama nie rozrywa:
Znaku łamią się ogniwa,
Przez co stan i postać żywa
Znaczonego nie zna szkód.

Oto chleb Aniołów błogi,
Dan wędrowcom pośród drogi,
Synów chleb prawdziwy mnogi,
rzucać go nie można psom.

Figur głoszą go osłony:
Izaak na stos wiedziony,
Jagniąt Paschy krwawe zgony,
Manna ojcom dana w dom.

Dusz pasterzu, prawy Chlebie,
Dobry Jezu, prosim Ciebie,
Ty nas paś i broń w potrzebie,
Ty nam dobra okaż w niebie,
Kędy jest żyjących raj.

Moc Twa, Panie, wszystko zdoła:
Ty nas karmisz z Twego stoła,
Tam gdzie uczta trwa wesoła,
W gronie niebian nasze czoła
Na Twe łono skłonić daj. Amen.

Jest to poetyckie tłumaczenie sekwencji Lauda Sion autorstwa św. Doktora Anielskiego, wchodzące w skład oficjum o Najświętszym Sakramencie jego autorstwa.
Jak co roku zaśpiewam tę sekwencję podczas mszy św., stosując powyższy przekład ze względu na to, że bardzo łatwo podłożyć go pod gregoriańską melodię, no i także tekst sekwencji jest zbyt piękny, żeby ukrywać go pod łaciną.
Swoją drogą szkoda, że najpierw reforma Piusa X, a później wydanie nowego Brewiarza i Mszału zdewastowały tomaszowe oficjum...

[Tomek Torquemada]

Tekst oryginalny:

1. Lauda, Sion, Salvatorem,
Lauda ducem et pastorem
In hymnis et canticis.
Quantum poses, tantum aude:
Quia major omni laude
Nec laudare sufficis.

2. Laudis thema specialis,
Panis vivus et vitalis
Hodie proponitur;
Quem in sacrae mensa coenae
Turbae fratrum duodenae
Datum non ambigitur.

3. Sit laus plena, sit sonora,
Sit iucunda, sit decora
Mentis iubilatio.
Dies enim solemnis agitur,
In qua mensae prima recolitur
Huius institutio.

4. In hac mensa novi Regis
Novum Pascha novae legis
Phase vetus terminat.
Vetustatem novitas,
Umbram fugat veritas,
Noctem lux eliminat.

5. Quod in coena Christus gessit,
Faciendum hoc expressit
In sui memoriam
Docti sacris institutis,
Panem, vinum in salutis
Consecramus hostiam.

6. Dogma datur Christianis,
Quod in carnem transit panis
Et vinum in sanguinem.
Quod non capis, quod non vides,
Animosa firmat fides
Praeter rerum ordinem.

7. Sub diversis speciebus,
Signis tantum, et non rebus,
Latent res eximiae:
Caro cibus, sanguis potus;
Manet tamen Christus totus
Sub utraque specie.

8. A sumente non concisus,
Non confractus, non divisus
Integer accipitur.
Sumit unus, sumunt mille;
Quantum isti, tantum ille:
Nec sumptus consumitur.

9. Sumunt boni, sumunt mali:
Sorte tamen inaequali,
Vitae vel interitus.
Mors est malis, vita bonis:
Vide, paris sumptionis
Quam sit dispar exitus.

10. Fracto demum Sacramento,
Ne vacilles, sed memento,
Tantam esse sub fragmento,
Quantum toto tegitur.
Nulla rei fit scissura,
Signi tantum fit fractura,
Qua nec status nec statura
Signati minuitur.

11. Ecce panis Angelorum,
Factus cibus viatorum,
Vere panis filiorum,
Non mittendus canibus.
In figuris praesignatur,
Cum Isaac immolatur;
Agnus Paschae deputatur,
Datur manna patribus.

12. Bone Pastor, panis vere,
Jesu, nostri miserere,
Tu nos pasce, nos tuere,
Tu nos bona fac videre,
In terra viventium.
Tu, qui cuncta scis et vales,
Qui nos pascis hic mortales,
Tuos ibi commensales,
Cohaeredes et sodales,
Fac sanctorum civium. Amen

[knrdsk1]

Niestety, wcale nie jest to "poetyckie tłumaczenie sekwencji Lauda Sion", lecz mar-nie-poetycka fuszerka "poprawiania" wcześniejszego tłumaczenia tej sekwencji.
Być może ze względów praktycznych dostosowania akcentu? Może! Ale na pewno jednak i z powodów okropnej mody na stosowanie wszędzie rymów męskich.

A oto właściwe poetyckie tłumaczenie:

Śpiewnik Pelpliński

        Chwal, Syonie, Zbawiciela, * Pasterza, prowadziciela, * Rytmami i pieniami; *
Ile zdołasz, wielbij śmiały, * Bo większy nad wsze pochwały, * Nie wystarczysz chwałami.

        Chwały pochop osobliwy: * Chleb żywiący i sam żywy * Dzisiaj jest do wsławienia,*
Który przy świętéj wieczerze * Za pokarm dwunastu bierze * Uczniów bez powątpienia.,

        Bądź zupełna, czci, bądź brzmiąca, * Bądź rozkoszna, bądź zdobiąca, * Myśli uweselenie; *
Bo dzisiaj dzień uroczysty, * W który bierze ten stół czysty * Pierwsze ustanowienie.

        Na ten stół nowy Król stawa, * Nowa Pascha, nowe prawa, * Obrząd dawny skończony; *
Przed nowością dawność znika, * Cień się przed prawdą umyka! * Mrok światłem rozpędzony.

        Co w wieczerzy Chrystus sprawił, * To czynić rozkaz zostawił * Nam dla Swojéj pamięci; *
Wiedząc święte ustawienie, * Chleb i wino na zbawienie * W Hostyi nam się święci.

        U Chrześcian ta nauka: * Iż się w Ciało chleba sztuka, * Wino zaś w Krew przemienia; *
Coć pojąć, widzieć z trudnością, * To stwierdzasz wiary żywością, * Wbrew prawom przyrodzenia.

        Pod różnemi postaciami, * Znaki tylko, nie rzeczami, * Wybór rzeczy tajony; *
Ciało karmi, Krew napawa, * Cały Chrystus w nich zostawa, * W dwóch postaciach złączony.

        Od biorących nieskrajany, * Nie zdwojony, nie złamany, * W całości pożywany; *
Czy jeden, czy tysiąc bierze, * Ów i tamci w jednéj mierze, * A rozchód nie przebrany.

        Biorą dobrzy, ladajacy, * W szczęściu przecie są dwojacy * Życia lub potępienia; *
Śmiercią jest złym, dobrym życiem; * Uważ, choć równém zażyciem, * Jak są różne skończenia.

        Więc w złamanym Sakramencie * Niewątpliwe bierz pojęcie, * Iż tyle w cząsteczce bywa, * Ile cały ukrywa;*
Nie ma rzecz złamania szlaku, * Gdyż się tylko dzieje w znaku, * Przez co w istności postaci * Znaczony nic nie traci.

        Oto chleb Anielski żywy! * Podróżnym pokarm prawdziwy, * Chleb synom na pokarm dany, * Nie ma być psom miotany; *
W obrazach dawniéj wytknięty, * Gdy Izaak miał być rżnięty, * Baranka jeść kazano, * Mannę ojcom zsyłano.

        Cny Pasterzu, Chlebie prawy, * Jezusie bądź nam łaskawy! * Ty nas paś, Ty nas miéj w pieczy, * Ty nas domieść w saméj rzeczy * Dóbr w królestwie żyjących! *
Któryś jest wszystko mogący, * Tu nas śmiertelnych żywiący, * Tu nas u Twojego stołu * Współdziedzicami pospołu * Spraw w niebie królujących! * Amen.

[knrdsk1]

Jeszcze jedna wersja tego starszego tłumaczenia, już nie jako sekwencja, lecz po prostu pieśń (ostatnie wersy pozostawione są w takiej samej długości jak początkowe, co umożliwia stosowanie cały czas tej samej melodii)

Śpiewnik Wrocławski 1865

Z łacińskiego: Lauda Sion.
Melodyja: w Śpiew. Krakow. na kar. 163

Chwal Syonie Zbawiciela, * Pasterza Prowadziciela,
                                Rytmami i pieniami:
Ile zdołasz wielbij śmiały, * Bo większy nad wsze pochwały:
                                Nie wystarczysz chwałami.

Chwały pochop osobliwy, * Chléb żywjący i sam żywy,
                                Dzisiaj jest do wsławienia:
Który przy świętéj wieczerze, * Za pokarm dwunastu bierze
                                Uczniów, bez powątpienia.

Bądź zupełna czci, bądź brzmiąca, * Bądź rozkoszna, bądź zdobiąca,
                                Myśli uweselenie:
Bo dzisiaj dzień uroczysty, * W który bierze tén stół czysty
                                Pierwsze ustanowienie.

Na ten stół nowy Król stawa, * Nowa Pascha, nowe prawa,
                                Obrząd dawny skończony.
Przed nowością dawność znika, * Cień się przed prawdą umyka,
                                Mrok światłem rozpędzony.

Co w wieczerzy Chrystus sprawił, * To czynić rozkaz zostawił,
                                Nam dla swojéj pamięci.
Widząc święte ustawienie, * Chléb i wino na zbawienie,
                                W Hostyi nam się święci.

U Chrześcijan ta nauka, * Iż się w Ciało chleba sztuka,
                                Wino zaś w Krew przemienia:
Co pojąć, widzieć z trudnością, * To stwierdzasz wiary żywością,
                                Wbrew prawom przyrodzenia.

Pod różnemi postaciami, * Znaki tylko nie rzeczami,
                                Wybor rzeczy tajony:
Ciało karmi, krew napawa, * Cały Chrystus w nich zostawa,
                                W dwóch postaciach złączony.

Od biorących nie skrajany, * Nie zdwojony, nie złamany,
                                W całości pożywany:
Czy jeden, czy tysiąc bierze, * ów i tamci w jednéj mierze,
                                A rozchód nieprzebrany.

Biorą dobrzy, ladajacy, * W szczęściu przecie są dwojacy,
                                Życia lub potępienia.
Śmiercią jest złym, dobrym życiem, * Uważ choć równem zażyciem,
                                Jak są różne skończenia.

A w złamanym Sakramencie, * Każda cząstka - (wierz to święcie)
                                Wszystko w sobie zawiera. -
Znak się łamie; a w postacie * Oznaczony nic nie traci
                                Ni istocie ubiera.

Otóż chléb Anielski żywy! * Podróżnych pokarm prawdziwy,
                                Wiernym od Boga dany,
Karmi nim Bóg swoje syny, * Co są bez śmiertelnéj winy;
                                Psom dawać zakazany.

W obrazach dawniéj wytknięty, * Gdy Izaak miał być ścięty,
                                Za rozkazem Jechowy:
Gdy Baranka jeść kazano, I Mannę Ojcom zsyłano,
                                Z nieba pokarm gotowy.

Dobry Pasterzu, prawdziwy * Chlebie, Jezu miłościwy;
                                Wysłuchaj nas żebrzących,
Ty nas paś, Ty nas miéj w pieczy, Ty nas domieść w saméj rzeczy,
                                Dóbr w królestwie żyjących.

Któryś jest wszystko mogący, * Tu nas śmiertelny żywiący,
                                Posil pielgrzymujących:
Tam nas u Twojego stołu: * Współdziedzicami pospołu,
                                Spraw w niebie królujących.

[Tomek Torquemada]

Niestety, wcale nie jest to "poetyckie tłumaczenie sekwencji Lauda Sion", lecz mar-nie-poetycka fuszerka "poprawiania" wcześniejszego tłumaczenia tej sekwencji.
Być może ze względów praktycznych dostosowania akcentu? Może! Ale na pewno jednak i z powodów okropnej mody na stosowanie wszędzie rymów męskich.

Prawie na pewno rymy męskie wstawiono w celu zachowania rytmu. I całkowicie zgadzam się z Tobą, że wyszła fuszerka...

[knrdsk1]

Zupełnie inne tłumaczenie sekwencji Lauda Sion Salvatorem tutaj, tutaj i tutaj

[knrdsk1]

Jako ciekawostka porównanie trzech pierwszych tekstów, pod koniec - innej końcówki z pieśni opartej na tej sekwencji, oraz innego tłumaczenia i jeszcze innego sekwencji:

1. Lauda, Sion, Salvatorem, Lauda ducem et pastorem
In hymnis et canticis.

Chwal, Syonie, Zbawiciela, * Pasterza, prowadziciela, *
Rytmami i pieniami;

Chwal Syjonie Zbawiciela, Chwal hymnami wśród wesela
Wodza i Pasterza rzesz!

Chwal wierna gromado Pana, Chwal Pasterza i Hetmana
Nabożnemi piosnkami.

Zbawiciela chwal, Syjonie, W hymów i kantyków tonie,
Wodza i pasterza.

Quantum poses, tantum aude: Quia major omni laude
Nec laudare sufficis.

Ile zdołasz, wielbij śmiały, * Bo większy nad wsze pochwały, *
Nie wystarczysz chwałami.

Ile zdołasz sław Go śmiało, Bo przewyższa wszystko chwałą,
Co wyśpiewać pieśnią chcesz!

Wymyślaj, co może głowa, Większy On, niż wszystkie słowa,
Nie zrównasz Go chwałami.

Z całej duszy chwal Go śmiało, Gdyż przewyższa wszystko chwałą
I co pieśń zamierza.

2. Laudis thema specialis, Panis vivus et vitalis
Hodie proponitur;

Chwały pochop osobliwy: * Chleb żywiący i sam żywy *
Dzisiaj jest do wsławienia,

Chwały przedmiot nad podziwy, Chleb żyjących, pokarm żywy,
Dzisiaj się przedkłada nam.

Przystęp do chwalenia nowy, Żywy chleb i żywotowy
Dzisiaj nam jest podany.

Przedmiot chwały dziś przedziwny, Chleb żyjący i pożywny
Będzie opiewany,

Quem in sacrae mensa coenae Turbae fratrum duodenae
Datum non ambigitur.

Który przy świętéj wieczerze * Za pokarm dwunastu bierze *
Uczniów bez powątpienia.,

Za wieczerzy świętym stołem Pan go łamiąc z braćmi społem,
Iście dał Dwunastu sam.

Który przy Pańskiéj wieczerzy, Co Kościół statecznie wierzy,
Dwunastom uczniom dany.

Co przy świętej uczty stole Był w dwunastu uczniów kole
Najprawdziwiej dany.

3. Sit laus plena, sit sonora, Sit iucunda, sit decora
Mentis iubilatio.

Bądź zupełna, czci, bądź brzmiąca, * Bądź rozkoszna, bądź zdobiąca,
* Myśli uweselenie;

Z pełnej piersi niech brzmią pienia, Wdzięcznym hołdem uwielbienia
Sławmy gromko Króla chwał!

Niechaj głośno, niechaj zgodnie, Niech wesoło więc i godnie
Wdzięczna Mu dusza śpiewa,

Niech pieśń jasna i donośna, Pełna wdzięku i radosna
Cieszy nas po społu,

Dies enim solemnis agitur, In qua mensae prima recolitur
Huius institutio.

Bo dzisiaj dzień uroczysty, * W który bierze ten stół czysty *
Pierwsze ustanowienie.

Uroczysty dzień się święci, Co przekazać ma pamięci,
Jak się stół ten prawem stał.

Gdy w roku dzień przyszedł święty, W którym ten bankiet zaczęty
Pamiątkę swoję miewa.

Gdyż obchodzim dzień świąteczny, By w pamięci ważyć wieczny
Prawzór tego stołu.

4. In hac mensa novi Regis Novum Pascha novae legis
Phase vetus terminat.

Na ten stół nowy Król stawa, * Nowa Pascha, nowe prawa, *
Obrząd dawny skończony;

W uczcie tej nowego pana, Pascha nowym prawem dana
Fazy dawne kończy już.

Za stołem Króla nowego Wielkanoc prawa świeżego
Staréj kres zamierzyła.

Ucztą tą Król nowy dawa Nowej Paschy nowe prawa
I dawna ustała.

Vetustatem novitas, Umbram fugat veritas,
Noctem lux eliminat.

Przed nowością dawność znika, * Cień się przed prawdą umyka! *
Mrok światłem rozpędzony.

Przeszłość stara - nowa era, Cień rozprasza prawda szczera,
Pierzcha noc przed blaskiem zórz.

Nowa sprawa dawną psuje, Prawda cienie precz foruje
Noc światłu ustąpiła.

Przed nowością przeszłość znika, Cień od prawdy precz umyka,
Światłość noc wygnała.

5. Quod in coena Christus gessit, Faciendum hoc expressit
In sui memoriam

Co w wieczerzy Chrystus sprawił, * To czynić rozkaz zostawił *
Nam dla Swojéj pamięci;

Co uczynił przy wieczerzy, Chrystus wskazał, że należy
Spełniać dla pamięci nań.

Co w wieczerzą Pan sprawował, Toż nam każąc zostawował
Pamiątką i swą wiarą.

Co Pan czynił przy wieczerzy, Rzekł, że czynić nam należy
Dla Jego wspomnienia.

Docti sacris institutis, Panem, vinum in salutis
Consecramus hostiam.

Wiedząc święte ustawienie, * Chleb i wino na zbawienie
* W Hostyi nam się święci.

Pouczeni tą ustawą, Chleb i wino na bezkrwawą
Odkupienia święcim dań.

A my z Boskiego ćwiczenia, Z chleba i wina zbawienia
Wystawiamy ofiarę.

Pouczani tą godziną, Przemieniamy chleb i wino
W ofiarę zbawienia.

6. Dogma datur Christianis, Quod in carnem transit panis
Et vinum in sanguinem.

U Chrześcian ta nauka: * Iż się w Ciało chleba sztuka, *
Wino zaś w Krew przemienia;

Dogmat dan jest do wierzenia, Że się w Ciało chleb przemienia,
Wino zaś w Najświętszą Krew.

Katoliku, wierzaj cało, Iże chleb prawdziwie w Ciało
Wino się w krew przemienia.

Jest pewności naszej skała, Że się chleb przemienia w Ciało,
Wino Krwią się staje,

Quod non capis, quod non vides, Animosa firmat fides
Praeter rerum ordinem.

Coć pojąć, widzieć z trudnością, * To stwierdzasz wiary żywością, *
Wbrew prawom przyrodzenia.

Gdzie zmysł darmo dojść się stara, Serca żywa krzepi wiara
Porządkowi rzeczy wbrew.

Czego głową nie dochodzisz, Ni okiem, wiarą ugodzisz;
Nie patrz w tém przyrodzenia.

Chociaż myśl i wzrok nie pojmie, Wiara naszych dusz rękojmią,
Wbrew jawie nam daje.

7. Sub diversis speciebus, Signis tantum, et non rebus,
Latent res eximiae:

Pod różnemi postaciami, * Znaki tylko, nie rzeczami, *
Wybór rzeczy tajony;

Pod odmiennych szat figurą, W znakach różnych, nie naturą,
Kryje się tajemnic dziw.

Pod różnemi osobami, Nie rzeczą, ale znakami,
Dziwna zakryta sprawa.

Pod różnymi postaciami, Zewnętrznymi pozorami,
Skryty cud ogromny.

Caro cibus, sanguis potus; Manet tamen Christus totus
Sub utraque specie.

Ciało karmi, Krew napawa, * Cały Chrystus w nich zostawa, *
W dwóch postaciach złączony.

Ciało strawą, Krew napojem, Cały jednak z Bóstwem swoim
W obu znakach Chrystus żyw.

Ze Krwi napój, pokarm z Ciała Obojga osoba dała,
Lecz Chrystus cal zostawa.

Ciało strawą, Krew napojem, Lecz Pan cały z bóstwem swoim,
W obu jest przytomny.

8. A sumente non concisus, Non confractus, non divisus
Integer accipitur.

Od biorących nieskrajany, * Nie zdwojony, nie złamany, *
W całości pożywany;

Przez biorących nie łamany, Nie pokruszon, bez odmiany,
Cały jest w tej uczcie bran.

Którego gdy kto przyjmuje, Nie kąsa, nie przełamuje,
Ale bierze całego.

Przez biorących nie kruszony, Nie łamany, nie dzielony,
Cały w nich się mieści.

Sumit unus, sumunt mille; Quantum isti, tantum ille:
Nec sumptus consumitur.

Czy jeden, czy tysiąc bierze, * Ów i tamci w jednéj mierze, *
A rozchód nie przebrany.

Bierze jeden, tysiąc bierze, Ten, jak tamci, w równej mierze,
Wzięty zaś nie ginie Pan.

Bierze jeden, biorą więcéj, Co ten, toż kilka tysięcy,
A nie strawią wziętego.

Bierze jeden, tysiąc bierze, Ten i ów w jednakiej mierze,
Nic nie ginie z treści.

9. Sumunt boni, sumunt mali: Sorte tamen inaequali,
Vitae vel interitus.

Biorą dobrzy, ladajacy, * W szczęściu przecie są dwojacy *
Życia lub potępienia;

Biorą dobrzy i grzesznicy, Lecz się losów przyjrz różnicy:
Życie tu, zagłada tam.

Dobrzy Go i źli przyjmują, Chociaż różny skutek czują,
Śmierci albo zbawienia.

Biorą dobrzy i grzeszniki, Lecz nierówne są wyniki,
Życie lub zagłada.

Mors est malis, vita bonis: Vide, paris sumptionis
Quam sit dispar exitus.

Śmiercią jest złym, dobrym życiem; * Uważ, choć równém
zażyciem, * Jak są różne skończenia.

Złym śmierć niesie, dobrym życie: Patrz, jak w skutkach rozmaicie
Czyn ujawnia się ten sam.

Złym śmierć, a dobrym zbawienie, Patrz, jak niejedno skończenie
Jednego uraczenia.

Dla złych śmierć, dla dobrych życie; Choć jednakie jest spożycie,
Jak różny los pada.

10. Fracto demum Sacramento, Ne vacilles, sed memento,
Tantam esse sub fragmento, Quantum toto tegitur.

Więc w złamanym Sakramencie * Niewątpliwe bierz pojęcie, *
Iż tyle w cząsteczce bywa, * Ile cały ukrywa;

A w złamanym Sakramencie, * Każda cząstka - (wierz to święcie)
                                Wszystko w sobie zawiera. -

Kiedy łamie się osłona, Niech cię wiary głos przekona
że to kryje okruszyna, Cząstka co i całość wprzód.

O złamanéj zaś osobie Nie wątp', ale pomnij sobie,
Że tak wielki jest w odrobie, Jaki jest stan całego.

Hostii świętej okruszyna Niech ci wiernie przypomina,
Że to samo odrobina, Co całość ukrywa.

Nulla rei fit scissura, Signi tantum fit fractura,
Qua nec status nec statura Signati minuitur.

Nie ma rzecz złamania szlaku, * Gdyż się tylko dzieje w znaku, *
Przez co w istności postaci * Znaczony nic nie traci.

Znak się łamie; a w postacie * Oznaczony nic nie traci
                                Ni istocie ubiera.

Rzecz się sama nie rozrywa: Znaku łamią się ogniwa,
Przez co stan i postać żywa Znaczonego nie zna szkód.

Rzecz się sama nie rozrywa, Jedno znak złamany bywa,
Czém się wzrost nie umniejszywa Chrystusa przytomnego.

Nic nie dzieli się w przedmiocie, Tylko znak się kruszy w krocie,
Lecz nie w stanie i istocie Pana nie ubywa.

11. Ecce panis Angelorum, Factus cibus viatorum,
Vere panis filiorum, Non mittendus canibus.

Oto chleb Anielski żywy! * Podróżnym pokarm prawdziwy, *
Chleb synom na pokarm dany, * Nie ma być psom miotany;

Otóż chléb Anielski żywy! * Podróżnych pokarm prawdziwy,
                                Wiernym od Boga dany,
Karmi nim Bóg swoje syny, * Co są bez śmiertelnéj winy;
                                Psom dawać zakazany.

Oto chleb Aniołów błogi, Dan wędrowcom pośród drogi,
Synów chleb prawdziwy mnogi, rzucać go nie można psom.

Oto pokarmem pątników Chleb niebieskich domowników,
Chleb synów, nie niewolników, Psom go rzucać nie trzeba.

Oto boski chleb aniołów, Dla pielgrzymów wśród padołów,
Dla synowskich jeno stołów; Psom nie rzucać chleba.

In figuris praesignatur, Cum Isaac immolatur;
Agnus Paschae deputatur, Datur manna patribus.

W obrazach dawniéj wytknięty, * Gdy Izaak miał być rżnięty, *
Baranka jeść kazano, * Mannę ojcom zsyłano.

W obrazach dawniéj wytknięty, * Gdy Izaak miał być ścięty,
                                Za rozkazem Jechowy:
Gdy Baranka jeść kazano, I Mannę Ojcom zsyłano,
                                Z nieba pokarm gotowy.

Figur głoszą go osłony: Izaak na stos wiedziony,
Jagniąt Paschy krwawe zgony, Manna ojcom dana w dom.

Figurami przeznaczony, Gdy Izak ofiarowany,
Baranek był pożywany, Manna padała z nieba.

Stare mieści go przymierze: Izaak dany w ofierze,
Jagnię na paschy wieczerzę, Manna ojcom z nieba.

12. Bone Pastor, panis vere, Jesu, nostri miserere,
Tu nos pasce, nos tuere, Tu nos bona fac videre,
In terra viventium.

Cny Pasterzu, Chlebie prawy, * Jezusie bądź nam łaskawy! *
Ty nas paś, Ty nas miéj w pieczy, * Ty nas domieść w saméj rzeczy *
Dóbr w królestwie żyjących!

Dobry Pasterzu, prawdziwy * Chlebie, Jezu miłościwy;
                                Wysłuchaj nas żebrzących,
Ty nas paś, Ty nas miéj w pieczy, Ty nas domieść w saméj rzeczy,
                                Dóbr w królestwie żyjących.

Dusz pasterzu, prawy Chlebie, Dobry Jezu, prosim Ciebie,
Ty nas paś i broń w potrzebie, Ty nam dobra okaż w niebie,
Kędy jest żyjących raj.

Cny pasterzu, chlebie żywy, Broń nas, daj nam byt szczęśliwy,
Jezu! bądź nam miłościwy, Karm nas, Ojcze dobrotliwy,
W onéj ziemi żyjących.

O pasterzu, chlebie żywy, Jezu, bądź nam litościwy,
Nakarm nas i nie gub mściwy, Daj nam ujrzeć błogie dziwy
W żyjących krainie.

Tu, qui cuncta scis et vales, Qui nos pascis hic mortales,
Tuos ibi commensales, Cohaeredes et sodales,
Fac sanctorum civium. Amen

Któryś jest wszystko mogący, * Tu nas śmiertelnych żywiący, *
Tu nas u Twojego stołu * Współdziedzicami pospołu *
Spraw w niebie królujących! * Amen.

Któryś jest wszystko mogący, * Tu nas śmiertelny żywiący,
                                Posil pielgrzymujących:
Tam nas u Twojego stołu: * Współdziedzicami pospołu,
                                Spraw w niebie królujących.

Moc Twa, Panie, wszystko zdoła: Ty nas karmisz z Twego stoła,
Tam gdzie uczta trwa wesoła, W gronie niebian nasze czoła
Na Twe łono skłonić daj. Amen.

Wszystko możesz, znasz grzeszników A wzdy karmisz nas nędzników
Uczciwie, swych stołowników, Dziedziców i uczestników
Na wieki królujących. Amen.

Znawco naszych dusz tajników, Co nas żywisz, śmiertelników,
Uczyń nas współbiesiadników, Współdziedziców i wspólników
W wybranych rodzinie. Amen.

[knrdsk1]

Melodia Sekwencji wg Graduału dominikańskiego z 1948 r.
[widoczna po zalogowaniu]

[knrdsk1]

c.d.
[widoczne po zalogowaniu]

[knrdsk1]

Melodia Sekwencji wg X.M.M.Mioduszewskiego, również dla tłumaczenia "Chwal Syjonie Zbawiciela" - tekst jak w śpiewniku Pelplińskim, powyżej, pod wersją łacińską.
[widoczne po zalogowaniu]

[knrdsk1]

Melodia wg "Melodii do zbioru pieśni nabożnych katolickich dla użytku kościelnego" (Śpiewnika Pelplińskiego)

[knrdsk1]

Śpiewnik kościelny, Jan Siedlecki, wyd. jubileuszowe (1928) zamieszcza tę Sekwencję z dopiskiem: "Proza (Sekwencja) św. Tomasza z Akwinu Lauda Sion, XIII w. T: X. T. Karyłowski (>Celniejsze hymny kościelne<, Wilno, 1928) - M: (Miod.)
Jest tu sporo różnic w tekście w stosunku do wcześniej zamieszczonych.

Chwal, Syjonie, Zbawiciela,
Chwal hymnami wśród wesela
Wodza i Pasterza rzesz!
Ile zdołasz, sław Go śmiało,
Bo przewyższa wszystko chwałą,
Co wyśpiewać pieśnią chcesz!

Chwały przedmiot nad podziwy,
Chleb ~żyjących pokarm żywy,
Dzisiaj się przedkłada nam!
Chleb ten za wieczerzy stołem
Chrystus, łamiąc z braćmi społem,
Iście dał Dwunastom Sam!

Z pełnej piersi wdzięczne pienia,
Hołd radosny uwielbienia,
Nieśmy Władcy dusz i ciał!
Uroczysty dzień się święci,
Co przekazać ma pamięci,
Jak się Stół ten prawem stał!

W uczcie tej Król nowy dawa,
Nowy stół nowego prawa,
"Faze" znosząc przyjściem Swem!
Stare wieki ~ nowa era,
Cień ~ rozprasza prawda szczera,
Pierzcha noc przed jasnym dniem!

Co Pan czynił przy Wieczerzy,
Wskazał, że i nam należy
Spełniać dla pamięci Nań!
Pouczeni tą ustawą,
Chleb i wino na bezkrwawą
Odkupienia święcim dań!

Dogmat dan jest do wierzenia,
Że się w Ciało chleb przemienia,
Wino zaś w Najświętszą Krew!
Gdzie zmysł darmo dojść się stara,
Serca żywa krzepi wiara,
Porządkowi rzeczy wbrew!

Pod odmiennych szat figurą
W znakach różny, nie naturą,
Kryje się tajemnic dziw!
Ciało ~ strawą, Krew ~ napojem,
W obu znakach, z Bóstwem Swojem
Chrystus cały mieszka ~ żyw!

Przez biorących nie łamany,
Nie pokruszon, bez odmiany
Cały jest w tej uczcie bran!
Bierze jeden, tysiąc bierze,
Ten, jak tamci, w równej mierze,
Wzięty zaś nie ginie Pan!

Źli i dobrzy w jednym czasie
Biorą z różnym skutkiem dla się:
Życie tu ~ zagłada tam!
Złym śmierć niesie, dobrym życie,
Patrz, jak w skutkach rozmaicie
Czyn ujawnia się ten sam!

(Dalsze zwrotki nie nadają się do śpiewania według powyższej melodji).

Kiedy łamie się osłona,
Nie wątp, lecz wierz z głębi łona
że toż kryje ukruszona,
Cząstka, co i całość wprzód!

Rzecz się sama nie rozrywa,
Znaku łamią się ogniwa,
Przez co stan i postać żywa
Znaczonego nie zna szkód.

Oto chleb Aniołów drogi,
Dan spieszącym w niebios progi,
Iście synów chleb przebłogi,
Miotać go nie można psom!

Przez figury zjawion wierze,
W Izaaka lśni ofierze,
I w Baranku, co śmierć bierze,
W mannie ojcom danej w dom.

Dusz pasterzu, prawy Chlebie,
Dobry Jezu, prosim Ciebie,
Ty nas paś i broń w potrzebie,
Ty nam dobra okaż w niebie,
W kraj żyjących wprowadź nas!

Moc Twa, Panie, wszystko zdoła:
Ty nas karmisz z Twego stoła,
Tam gdzie uczta trwa wesoła,
W gronie niebian nasze czoła
Zwieńcz koroną Swą bez skaz!

[wojtas]

Ostatnia strofa po polsku wg Jana Pawła II, Encyklika Ecclesia de Eucharistia n. 62


Bone pastor, panis vere,
Iesu, nostri miserere...

Dobry Pasterzu, prawdziwy Chlebie,
Jezu, zmiłuj się nad nami:
nakarm nas i strzeż,
doprowadź nas do wiecznych dóbr
w krainie żyjących.
Ty, który wszystko wiesz i możesz,
Który nas karmisz na ziemi,
Wprowadź Twych braci
Na ucztę niebieską.
Do radości Twoich świętych.

[wojtas]

Tu są drobne różnice melodyczne w stosunku do wyżej prezentowanych nut z Graduału dominikańskiego z 1948 r. (c.d.n.)

[wojtas]

Ciąg dalszy